Istorija Pančevačkog mosta U narodu poznatiji kao Pančevac
Kako se Pančevački most menjao kroz istoriju?
Izgradnja Mosta kralja Petra II Karađorđevića na mestu na kojem će kasnije nastati Pančevački most otpočeta je 1931. godine u tadašnjoj Kraljevini Jugoslaviji, a svečano je otvoren 27. oktobra 1935. godine.
„Prvobitno rešenje se sastojalo od sedam rešetkastih prostih greda po 160 metara, osam limenih prostih greda po 32 metra na levoj obali Dunava i betonskog vijadukta na prilazu sa beogradske strane.
„Na mostu se nalazio železnički kolosek, drumski kolovoz širine četiri i po metra i pešačke staze”, objašnjava za BBC na srpskom Siniša Mihajlović, građevinski inženjer sa Saobraćajnog instituta CIP.
Most je u izvornom stanju postojao samo šest godina – 1941. godine je jugoslovenska vojska porušila deo mosta kako bi se usporila nemačka ofanziva na početku Drugog svetskog rata.
Ideja nije dala željeni rezultat, Nemci su okupirali Jugoslaviju, a naredne godine su sanirali oštećene delove mosta.
Međutim, u oktobru 1944. godine most su bombardovale savezničke snage kako bi otežale povlačenje nemačkih trupa, ali i Nemci, koji su rušenjem mosta želeli da spreče savezničku ofanzivu preko Dunava.
Krajem 1946. godine, jugoslovenski i sovjetski stručnjaci počeli su da rade na izgradnji treće verzije Pančevačkog mosta, ali je ovoga puta šteta bila veća – samo jedna od pet velikih konstrukcija mogla je da se opravi, a ostale su bile neupotrebljive, napominje Mihajlović.
„Treća verzija Pančevačkog mosta ima pečat posleratne oskudice koja se osećala u svemu, pa i u čeličnom materijalu”, dodaje on.
Preko ovog mosta prelazila je železnička pruga, kao i trake drumskog saobraćaja, ali istovremeno odvijanje ove dve vrste saobraćaja nije bilo moguće, prema rečima ovog inženjera.
Kako ovakav most nije odgovarao rastućim potrebama saobraćaja u Beogradu, tokom 50-ih je odlučeno da se izgradi novi, moderniji most.
Projekat konstrukcije železničko-drumskog mosta preko Dunava u Beogradu, koji će Beograđani kasnije nazvati Pančevačkim mostom, izradili su 1959. godine građevinski inženjeri Lepold Colja i Ljubomir Jevtović iz Zavodu za projektovanje ZJŽ (današnji Saobraćajni institut CIP).
Dve godine kasnije, otvoren je novi most ukupne dužine od oko 1.600 metara sa čeličnom konstrukcijom dugom 809 metara i prilaznim betonskim mostom od 545 metara na desnoj obali Dunava.
Most je tada, kao i danas, imao dva železnička koloseka, po dve drumske trake u oba smera i po jednu pešačku sa obe strane.
„Tada je nastao Pančevački most koji svi poznajemo i pogrešno je izveštavanje medija i mišljenje ljudi da je to onaj most iz 1935. godine, jer je jedina sličnost ta što su se nalazili na istom mestu”, objašnjava inženjer Aleksandar Bojović.
Da li ste znali?
Osim mnogih koji Pančevački most svakodnevno koriste da pređu sa jedne na drugu obalu Dunava, ima i onih koji su u blizini ovog mosta proveli dobar deo života.
Među njima je Renato Grbić, alas, ugostitelj i simbol Pančevačkog mosta, za koga su mnogi prvi put čuli kada su mediji izveštavali o njegovim spasilačkim akcijama.
Dok su oni kojima je pomogao ponovo rođeni ispod Pančevačkog mosta, ovaj alas kaže da on ima osećaj da je „bukvalno rođen” na ovom mestu.
On je odrastao na staroj Karaburmi, beogradskom naselju na desnoj obali Dunava, i često je sa ocem i braćom silazio na reku.
Izvor: Wikipedia, bbc.com
